Elektronik imza, bir kişinin imzanın ilgili olduğu bir belgenin veya bir dizi verinin içeriğini kabul etme niyetinin elektronik bir göstergesidir. Çevrimdışı dünyadaki el yazısı muadili gibi, elektronik imza da imzalayanın imzalanan belgenin şartlarına bağlı olma niyetini gösteren yasal bir kavramdır. Elektronik imzanın üç seviyesini tanımlanmıştır.
Bunlar basit elektronik imza, gelişmiş elektronik imza ve nitelikli e-imza olarak sınıflandırılır. Her seviyenin gereklilikleri, bir altındaki seviyenin gereklilikleri üzerine kuruludur, öyle ki nitelikli bir e-imza gereksinimlerin çoğunu ve basit bir e-imza ise en azını karşılar.
E-İmza Çeşitleri Nelerdir?
Gelişmiş Elektronik İmzalar: Benzersiz bir şekilde bağlantılı ve imza sahibini tanımlayabilen imzalardır. İmzalayanın kontrolü elinde tutmasına izin verecek şekilde oluşturulmuştur. Verilerde sonradan meydana gelen herhangi bir değişikliğin algılanabileceği şekilde belgeye bağlanır.
Bu özellikleri sağlayabilen en yaygın kullanılan teknoloji, sertifikaların ve kriptografik anahtarların kullanımını içeren bir açık anahtar altyapısının kullanılmasıdır. Nitelikli elektronik imza: nitelikli bir imza oluşturma cihazı tarafından oluşturulmuştur. Elektronik imzalar için nitelikli bir sertifikaya dayanmaktadır.
İmza oluşturma cihazları, imza sahibinin elektronik imza oluşturma verilerini korumak için akıllı kartlar, SIM kartlar, USB bellekler gibi birçok biçimde gelir. Cihazın imza sahibinin fiziksel mülkiyetinde olmadığı, ancak bir sağlayıcı tarafından yönetildiği durumlarda da kullanılabilir.
Nitelikli E-İmza Nasıl Olmalıdır?
Elektronik imzalar için nitelikli sertifikalar, Devletin ulusal, güvenilir listelerinde belirtildiği gibi ulusal bir yetkili makam tarafından nitelikli statü verilen (kamu ve özel) sağlayıcılar tarafından sağlanır. Bu listelere Güvenilir Liste Tarayıcısı aracılığıyla erişilebilir. Nitelikli sertifikaların çoğu sağlayıcısı, ilgili özel anahtarı nitelikli bir imza oluşturma cihazında teslim edecektir.
Farklı bağlamlarda farklı seviyelerde elektronik imzalar uygun bulunmaktadır. Ancak yalnızca nitelikli elektronik imzaların tüm AB Ülkelerinde elle atılan imzalara eşdeğer yasal etkiye sahip olduğu açıkça kabul edilmektedir.
Elektronik İmza Ne Zaman Kullanılır?
Elektronik imzalar çeşitli durumlarda kullanılabilir. Nitelikli elektronik imzalar, hukuki etkileri el yazısı imza ile eşdeğer olduğundan, el yazısı imzanın kullanıldığı her durumda, hatta sınır ötesi de kullanılabilir.
- Sözleşmeler (satış, istihdam, kiralama, sigorta vb.)
- İşlemler (e-ticaret, internet bankacılığı vb.)
- İdari işlemler (vergi beyannameleri, doğum belgesi talepleri vb.)